VIÊM QUANH KHỚP VAI THỂ ĐÔNG CỨNG CÓ NGUY HIỂM KHÔNG?

Viêm quanh khớp vai là tình trạng đau và hạn chế vận động khớp vai do tổn thương phần mềm quanh khớp, bao gồm gân, cơ, dây chằng và bao khớp. Bệnh không bao gồm các tổn thương ở đầu xương, sụn khớp và màng hoạt dịch. Bệnh này khá phổ biến, chiếm khoảng 2% dân số Việt Nam và chiếm 12,5% trong tổng số bệnh nhân mắc bệnh khớp. Khớp vai là một khớp lớn và quan trọng, liên quan đến nhiều rễ thần kinh và hạch giao cảm, đóng vai trò thiết yếu trong các hoạt động hàng ngày.

Tình trạng đông cứng khớp vai xảy ra khi mô sẹo hình thành xung quanh khớp. Điều này làm cho bao khớp vai dày lên, cứng và căng hơn, khiến vai khó cử động, nếu cử động được thì rất đau.

Các triệu chứng chính của bệnh là đau và cứng khớp gây khó hoặc không thể cử động vai.

Ngoài ra, bạn còn rơi vào trạng thái tê cứng vai với biểu hiện đau âm ỉ hoặc đau nhức ở bên vai bị tê cứng. Bạn cũng có thể cảm nhận cơn đau ở các cơ vai quấn quanh đầu cánh tay cũng như bắp tay. Cơn đau vai này thường trở nên tồi tệ hơn vào ban đêm, khiến bạn khó ngủ.

Bệnh tiến triển theo 3 giai đoạn

- Giai đoạn đóng băng

Ở giai đoạn này, cơn đau tăng dần theo thời gian, đau nhiều hơn vào ban đêm. Đôi lúc, bạn cảm thấy đau dữ dội ở vai bất cứ khi nào cử động. Đồng thời, phạm vi chuyển động của vai cũng bị giới hạn, khiến vai không còn dẻo dai và linh hoạt như trước.

Giai đoạn này kéo dài từ 6 – 9 tháng.

- Giai đoạn đông cứng

Giờ là lúc cơn đau của bạn thuyên giảm đôi chút nhưng tình trạng cứng khớp lại trở nên tồi tệ hơn. Các cơ vai cũng bị teo nhẹ do ít vận động. Việc cử động vai, vì thế, càng khó khăn hơn, khiến bạn khó thực hiện các hoạt động hàng ngày.

Giai đoạn đông cứng kéo dài từ 4 – 12 tháng.

- Giai đoạn “tan băng”

Lúc này, phạm vi chuyển động của vai sẽ dần cải thiện để trở lại trạng thái bình thường. Quá trình “tan băng” có thể mất từ 6 tháng đến 2 năm.

Tổng cộng, bệnh nhân bị đông cứng khớp vai phải mất từ 3 – 4 năm để phục hồi hoàn toàn.

Viêm quanh khớp vai thể đông cứng không được xem là một bệnh lý nguy hiểm vì tiên lượng của bệnh thường tốt ngay cả khi không được điều trị. Tuy nhiên, quá trình để khớp vai phục hồi chức năng bình thường lại khá kéo dài, thường từ sáu tháng đến hai năm và đôi khi lâu hơn.

Do đó, việc phát hiện và điều trị sớm đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc rút ngắn quá trình bệnh và giúp khớp vai phục hồi nhanh chóng.

Nếu bệnh được phát hiện và điều trị từ giai đoạn đầu, việc kết hợp sử dụng thuốc cùng thực hiện các bài tập vật lý trị liệu thường mang lại kết quả tích cực, bệnh nhân có thể phục hồi trong vòng 1-2 tháng. Ngược lại, nếu bệnh đã tiến triển sang giai đoạn hai, quá trình điều trị sẽ trở nên phức tạp hơn và thường không mang lại kết quả khả quan.

Trong giai đoạn khớp vai đông cứng, việc kết hợp corticoid với thuốc tê để tiêm vào ổ khớp có thể giúp phá dính các xơ. Khi tiêm, có thể cảm nhận được như bao khớp bị rách do các điểm dính được phá vỡ. Vị trí tiêm thường là mặt trước, phía dưới và ngoài mỏm quạ của khoang khớp vai.

Các phương pháp vật lý trị liệu đóng vai trò quan trọng trong việc điều trị viêm khớp vai thể đông cứng khi giúp giải phóng các bao khớp bị dính và cứng, nâng cao tầm vận động của khớp vai.

Các phương pháp thường được áp dụng bao gồm sử dụng sóng ngắn, sóng cực ngắn, bức xạ hồng ngoại, vi sóng, điện xung và điện di ion thuốc để chống viêm, từ đó cải thiện tuần hoàn dinh dưỡng cho khớp vai.

Các bài tập chức năng như bài tập con lắc, tập với dụng cụ, kéo nắn trị liệu bằng tay và các bài tập theo tầm vận động khớp vai. Các bài tập này giúp giãn bao khớp và phá các điểm dính, từ đó cải thiện diện tích, tầm vận động của khớp vai. Mỗi ngày, bệnh nhân nên tập luyện hai lần, mỗi lần từ 30 phút đến 1 tiếng.

Khi các biện pháp điều trị nội khoa không mang lại hiệu quả và chức năng khớp vai của bệnh nhân suy giảm nghiêm trọng, bác sĩ có thể chỉ định các phương pháp điều trị can thiệp.

Phương pháp này bao gồm các thao tác nội soi để bóc tách các điểm dính, cắt gọt gai xương và cắt đốt các dải xơ dính cùng các ổ viêm mạn tính của bao khớp. Mặc dù mổ nội soi có thể giải phóng khớp vai khỏi các vùng dính, bệnh nhân vẫn cần tiếp tục thực hiện các bài tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật để tránh tình trạng bao khớp bị dính trở lại.

Trong phương pháp này, bệnh nhân sẽ được điều trị bằng thuốc giảm đau và chống viêm trong 1 tuần trước khi tiến hành gây tê. Sau đó, bác sĩ sẽ thực hiện kỹ thuật kéo giãn khớp vai để bóc tách các điểm dính. Sau khi thủ thuật hoàn tất, bệnh nhân sẽ tiếp tục sử dụng thuốc giảm đau và chống viêm, đồng thời tham gia các buổi vật lý trị liệu để đảm bảo khớp vai không bị dính trở lại và nâng cao tầm vận động của khớp.

5. Phòng ngừa tình trạng đông cứng khớp vai

Thường xuyên vận động vai là phương pháp phòng ngừa hiệu quả đối với tình trạng viêm khớp vai thể đông cứng, đặc biệt khi khớp vai bị bất động do chấn thương hoặc sau phẫu thuật. Do đó, nếu người bệnh gặp phải các vấn đề khiến cử động vai trở nên khó khăn thì nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được hướng dẫn các bài tập phù hợp. Các bài tập nhẹ nhàng nhưng thực hiện thường xuyên như các động tác kéo giãn, có thể giúp duy trì phạm vi chuyển động của vai, từ đó ngăn ngừa sự đông cứng.

Ngoài ra, những người mắc các bệnh lý có nguy cơ cao dẫn đến đông cứng khớp vai như đái tháo đường, các bệnh về tim mạch hay tuyến giáp cũng cần chú trọng thực hiện các hoạt động thể chất đều đặn. Việc tập luyện nên duy trì với cường độ vừa phải, ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 buổi mỗi tuần, đặc biệt là các bài tập giúp cử động vai nhằm giữ cho khớp vai luôn dẻo dai và linh hoạt.

Vận động vai thường xuyên là phương pháp phòng ngừa hiệu quả đối với tình trạng viêm khớp vai thể đông cứng.